Jak powiedzieć synowej, że jest już matką, a nie małą dziewczynką?
– Magda, czy możesz na chwilę odłożyć ten telefon? – zapytałam, starając się, by mój głos nie zabrzmiał zbyt ostro. Siedzieliśmy przy stole w mojej kuchni, a ona, zamiast rozmawiać z nami, przewijała coś na ekranie. Tomek patrzył na nią z rozczuleniem, jakby nie widział niczego złego.
– Już kończę, mamo – odpowiedziała cicho, nawet nie podnosząc wzroku.
Poczułam ukłucie w sercu. To nie była rozmowa, na jaką liczyłam. Kiedyś wyobrażałam sobie, że będę miała synową, z którą będę mogła piec ciasta, rozmawiać o życiu, dzielić się doświadczeniem. Tymczasem Magda była jak zamknięta w swoim świecie. Miała 23 lata, była już matką mojego wnuka, a jednak zachowywała się jak nastolatka.
Pamiętam dzień, w którym Tomek przyprowadził ją po raz pierwszy do naszego domu. Było lato, pachniało świeżo skoszoną trawą. Magda miała na sobie krótkie spodenki i bluzę z kapturem. Przez cały obiad zerkała na telefon, śmiejąc się do ekranu. Próbowałam zagaić rozmowę:
– Magda, czym się zajmujesz?
– Studiuję zarządzanie – odpowiedziała krótko.
– A jakie masz plany na przyszłość?
Wzruszyła ramionami.
– Jeszcze nie wiem.
Tomek patrzył na nią z dumą. Widziałam w jego oczach miłość i nadzieję. Ale ja czułam niepokój. Przecież życie to nie tylko śmiechy i zdjęcia na Instagramie. Wiedziałam, jak trudne potrafi być małżeństwo, ile wymaga poświęceń. Sama przeszłam przez wiele – śmierć rodziców, chorobę męża, samotne wychowywanie Tomka przez kilka lat.
Kiedy Magda zaszła w ciążę, Tomek był szczęśliwy. Ja też się cieszyłam – marzyłam o wnuku. Ale z każdym miesiącem widziałam coraz więcej problemów. Magda narzekała na wszystko: na zmęczenie, na nudę, na to, że nie może wyjść ze znajomymi. Zamiast przygotowywać się do roli matki, spędzała czas na TikToku i Facebooku.
Po narodzinach Antosia sytuacja tylko się pogorszyła. Magda często zostawiała dziecko pod moją opieką i wychodziła „na chwilę”, która zamieniała się w kilka godzin. Wracała zmęczona, rozdrażniona.
– Mamo, ona potrzebuje czasu dla siebie – tłumaczył mi Tomek.
– Rozumiem to – odpowiadałam – ale Antoś też potrzebuje matki.
Czułam się rozdarta. Z jednej strony chciałam pomóc synowi i wnukowi, z drugiej – miałam wrażenie, że Magda wykorzystuje moją dobroć. Próbowałam z nią rozmawiać:
– Magda, wiem, że jest ci ciężko. Ale musisz pamiętać, że jesteś już matką. Antoś potrzebuje twojej obecności.
Spojrzała na mnie z wyrzutem:
– Pani nie rozumie! Ja mam dopiero 23 lata! Chcę jeszcze żyć!
– Życie się nie kończy po urodzeniu dziecka – powiedziałam łagodnie. – Ale teraz twoje priorytety muszą się zmienić.
Wybiegła z kuchni trzaskając drzwiami. Tomek przyszedł do mnie później.
– Mamo, czemu ją tak naciskasz? Ona naprawdę się stara.
– Synku, ja tylko chcę dla was jak najlepiej. Nie chcę być tą złą teściową. Ale widzę, że Magda nie radzi sobie z odpowiedzialnością.
Tomek spuścił głowę.
– Może masz rację… Ale ja ją kocham.
Wiedziałam, że nie mogę ingerować za bardzo. Każda rodzina musi przejść swoją drogę. Ale serce mi pękało, gdy widziałam Antosia płaczącego w łóżeczku i Magdę zamkniętą w łazience z telefonem.
Pewnego dnia sytuacja wymknęła się spod kontroli. Magda zostawiła Antosia u mnie i wyszła „na zakupy”. Minęły trzy godziny, potem cztery… W końcu zadzwoniłam do Tomka:
– Synku, gdzie jest Magda? Antoś płacze od dwóch godzin!
– Zaraz wrócę do domu – odpowiedział zaniepokojony.
Gdy wrócił razem z Magdą, wybuchła awantura.
– Co ty sobie wyobrażasz?! – krzyczał Tomek do żony. – Zostawiłaś nasze dziecko na pół dnia!
Magda rozpłakała się:
– Mam już dość! Nikt mnie nie rozumie! Chcę być wolna!
Patrzyłam na nich i czułam bezsilność. Czy naprawdę tak trudno być matką? Czy ja byłam inna? Przypomniałam sobie swoje młode lata – też miałam marzenia i pragnienia wolności. Ale życie wymagało ode mnie dorosłości szybciej niż bym chciała.
Przez kilka tygodni atmosfera w domu była napięta. Magda zamknęła się w sobie jeszcze bardziej. Tomek próbował ją wspierać, ale sam był coraz bardziej zmęczony i sfrustrowany.
Pewnego wieczoru usiadłam z Magdą przy stole. Było już późno, Antoś spał.
– Magda… – zaczęłam ostrożnie – wiem, że ci ciężko. Ale musisz podjąć decyzję: albo dorastasz do roli matki i żony, albo…
Spojrzała na mnie ze łzami w oczach:
– Boję się… Nie wiem czy dam radę…
Wzięłam ją za rękę.
– Każda z nas się boi. Ja też się bałam. Ale musisz spróbować dla swojego dziecka.
Przez chwilę siedziałyśmy w ciszy. Potem Magda wyszeptała:
– Dziękuję… Może spróbuję jeszcze raz.
Od tego dnia zaczęło się powolne zmienianie codzienności. Magda coraz częściej zostawała z Antosiem sama, próbowała go usypiać, karmić. Czasem płakała z bezsilności, czasem śmiała się przez łzy. Ja starałam się być obok – nie narzucać się, ale wspierać kiedy trzeba.
Nie było łatwo. Były dni lepsze i gorsze. Czasem wracały stare nawyki: telefon pod stołem podczas obiadu czy ucieczka do łazienki na godzinę. Ale widziałam też postęp: pierwszy raz kiedy Magda sama zabrała Antosia na spacer; pierwszy raz kiedy upiekłyśmy razem szarlotkę; pierwszy raz kiedy powiedziała mi „dziękuję” bez cienia ironii.
Tomek był szczęśliwy widząc zmiany w żonie. Ja też poczułam ulgę – może jednak uda nam się stworzyć prawdziwą rodzinę?
Ale czasem wciąż nachodzą mnie wątpliwości: czy zrobiłam wszystko dobrze? Czy powinnam była być bardziej stanowcza? A może powinnam była pozwolić im popełniać własne błędy?
Patrzę dziś na Magdę bawiącą się z Antosiem i myślę: czy każda młoda matka musi przejść przez bunt i zagubienie? Czy można nauczyć dorosłości bez bólu i łez? Co wy o tym sądzicie?